iwanracing
05-12-2009, 14:34
PODSTAWOWE:
Utwór muzyczny – jednolita kompozycja muzyczna złożona z: rytmu i metrum, melodii, harmonii, barwy dźwięku, dynamiki, agogiki oraz budowy formalnej, przeznaczona do wykonania lub odtwarzania, najczęściej posiadająca autora(ów). Utwór muzyczny może przyjąć formę tylko muzyczną lub słowno-muzyczną w przypadku, gdy w utworze wykorzystano tekst.
Utwory muzyczne często oparte są o temat muzyczny (leitmotiv) stanowiący podstawę, wokół której budowana jest cała kompozycja.
Ukończony utwór muzyczny w zależności od użytych środków kompozytorskich jest bliższym lub dalszym przedstawicielem określonej formy muzycznej.
Remiks – utwór muzyczny, który powstał dzięki przerobieniu innego utworu. W odróżnieniu od covera, remiks zwykle zawiera sample, czyli kawałki oryginalnego utworu.
Często najważniejszą zmianą słyszalną w zremiksowanym utworze jest zmiana stylu muzycznego oryginalnego utworu na inny. Istnieją różne sposoby remiksowania oryginalnego utworu, zależności od gatunku muzycznego, do którego remiks będzie się klasyfikował. Hip hopowe remiksy bazujące na utworach z innych gatunków najczęściej posiadają zmieniony podkład (beat), w elektronicznej muzyce tanecznej najczęściej zmianie ulega warstwa basowa, aby remiks nadawał się do grania w klubach i tańczenia.
Cover – nowa aranżacja istniejącego utworu muzycznego odtwarzana przez wykonawcę, który nie jest jego pierwotnym autorem.
Aż do początku lat 60. XX wieku wykonywanie coverów było podstawową formą działalności wykonawców rockowych, a utwory były w znacznej części pisane przez kompozytorów, którzy sami ich nie wykonywali. Czasami covery w nowych interpretacjach zyskują znacznie większą popularność i uznanie od piosenek oryginalnych (np. kompozycja The Beatles With a Little Help from My Friends w wykonaniu Joe Cockera, lub utwór Nine Inch Nails Hurt przerobiony przez Johnny'ego Casha).
Singel - w muzyce krótkie wydawnictwo zawierające jeden lub więcej utworów zwykle zapowiadające i promujące album.
Album – wydawnictwo muzyczne zawierające nagrania muzyczne na płycie długogrającej longplay (LP) lub dysku kompaktowym (CD).
Dawniej nazywane po prostu płytami lub longplejami wydawnictwa zaczęto określać tą nazwą, gdy okładki płyt stały się bardziej wyrafinowane graficznie i zawierały cztery, a niekiedy więcej stron wypełnionych grafiką, zdjęciami, tekstami piosenek itp. Z czasem nazwa album została rozciągnięta na wszystkie wydawnictwa muzyczne zawierające nagrania.
Mash-up – umiejętne połączenie ze sobą dwóch (lub więcej) piosenek w celu osiągnięcia nowej, spójnej kompozycji. Ich autorzy wykorzystują zazwyczaj różne gatunki muzyki, studyjne produkcje.
Bootleg - angielski termin oznaczający nagranie muzyczne rozpowszechniane bez zgody autora; nagranie pirackie. Wielu fanów do określenia nielegalnych nagrań z koncertów używa terminu ROIO - Records of Illegitimate/Indeterminate Origin czyli "nagrania o nielegalnym/nieokreślonym pochodzeniu".
Określenia tego używa się też w innych dziedzinach, np. w odniesieniu do oprogramowania komputerowego (np. nieoficjalnych lub pirackich wersji programów możliwych do uruchomienia np. w emulatorach itp.).
DODATKOWE:
Rytm - jeden z elementów dzieła muzycznego, odpowiedzialny za organizację czasowego przebiegu utworu.
Cechą rytmu jest zróżnicowanie dźwięków pod względem długości. Dźwięki mogą być akcentowane lub nie. Za pomocą metrum organizowane są w grupy metryczne, z czego wynika regularność rozłożenia akcentów. Metrum zatem porządkuje rytm w utworze.
Pierwotnie rytm był monotoniczny. Z czasem wytworzyły się dwa typy rytmiki:
izometria - rytm miarowy, dominujący w Afryce;
rytm ataktyczny - nierównomierny, zależny od wykonawcy.
Następnie nastąpiła organizacja rytmu, z której wywodzi się takt.
Melodia - jeden z elementów dzieła muzycznego, będący szeregiem dźwięków o zmieniającej się wysokości. Dźwięki te muszą następować po sobie w logicznym porządku. Sama melodia jest powiązana przede wszystkim z rytmem. Wiąże się również z elementami ekspresji muzycznej: dynamiką i artykulacją, z następstw dźwięków wynikają połączenia harmoniczne.
Melodia zwykle związana jest z jedną, określoną tonacją i używa dźwięków do niej należących.
Melodia może być wokalna lub instrumentalna i zwykle jest dostosowana do zakresu i charakteru głosu lub możliwości technicznych instrumentu muzycznego.
Melodia może być prosta lub ozdobna. Uszeregowanie melodyczne dźwięków w oderwaniu od czasu ich trwania nazywane jest meliką.
Harmonia - jeden z podstawowych elementów dzieła muzycznego; dotyczy współbrzmienia dźwięków i ich połączeń uporządkowanych według określonych reguł. Rozróżnia się harmonię klasyczną, harmonię jazzową, harmonię serialną, harmonię dodekafoniczną.
Artykulacja – jeden z elementów dzieła muzycznego określający sposób wydobycia i kształtowania dźwięku. W skład artykulacji wchodzi także frazowanie. Artykulacja nadaje utworowi muzycznemu odpowiedni wyraz i dopełnia go pod względem technicznym.
Istnieje szereg określeń artykulacyjnych, niektóre z nich mają charakter uniwersalny, inne są charakterystyczne dla danego instrumentu.
Dynamika - jeden z elementów dzieła muzycznego, określający natężenie dźwięku muzycznego, mierzonego w decybelach.
Większość instrumentów muzycznych cec***e się możliwościami wydobycia dźwięków o zróżnicowanej głośności.
Dobór natężenia dźwięku w dużej mierze zależy od interpretacji i od umiejętności technicznych. Na przykład kontrastowanie pomiędzy pp i ppp wymaga dobrego opanowania instrumentu i jest niezwykle trudne dla początkujących instrumentalistów. Podobnie wydobycie fff wymaga często użycia znacznej siły, ale przy zachowaniu nadal mieszczącej się w granicach percepcji muzycznej barwy dźwięku.
Cały utwór może być skomponowany w tym samym odcieniu dynamicznym lub dynamika może być zmienna w czasie. Zmiany dynamiczne mogą być raptowne lub następować stopniowo. Stopniowy wzrost dynamiki dźwięku zaznaczany jest graficznie lub słownie: crescendo, jego przeciwieństwo, stopniowy spadek dynamiki to diminuendo (lub: decrescendo). Nagłe zmiany dynamiczne, często ograniczające się do jednej nuty, zaznaczane są akcentem, wyrażanym graficznie lub słownie, np. sf (sforzato, wym.: sforcato).
fff (fortissimo possibile) możliwie najgłośniej
ff (fortissimo) bardzo głośno
f (forte) głośno
mf (mezzo forte) dość głośno
mp (mezzo piano) dość cicho
p (piano) cicho
pp (pianissimo) bardzo cicho
ppp (pianissimo possibile) możliwie najciszej
Kolorystyka - jest jednym z elementów dzieła muzycznego, który wiąże się ze środkami wykonawczymi utworu. Pozwala na dostrzeganie różnic między dźwiękami o tej samej wysokości zaśpiewanymi lub zagranymi przez różne instrumenty lub głosy.
Na jakość brzmienia utworu wpływa artykulacja, czyli sposób wydobywania i łączenia dźwięków, zestawienie instrumentów (głosów), ich ilość, rejestr w jakim są używane, dynamika, rodzaje stosowanych współbrzmień i połączeń harmonicznych.
Określenia dotyczące kolorystyki nie są pojęciami formalnymi, lecz branymi z języka potocznego, i tak kolorystyka może być np.: delikatna, bogata, jasna, pełna, łagodna, spokojna, wesoła, skontrastowana, wyrafinowana, mroczna, zgaszona, hałaśliwa, subtelna, toporna, itp.
Kolorystyka jest, obok interpretacji, jednym z najważniejszych elementów wyrazu utworu (czyli jego nastroju i przekazywanych treści). Szczególnie duże znaczenie kolorystyka ma w muzyce dźwiękonaśladowczej, ilustracyjnej oraz programowej.
Tempo (agogika) – jeden z elementów dzieła muzycznego oznaczający, jak szybko utwór ma być wykonany. Tradycyjnie tempo określa się włoskimi nazwami, które związane ze sposobem wykonania utworu, opisują tempo w sposób przybliżony.
W różnych szkołach i w różnych okresach historycznych różnie je interpretowano. Ściślejsze określenie tempa stało się możliwe od czasu wynalezienia metronomu. Rzadko jednak podaje się ścisłą częstość, raczej przedział częstości, interpretację zostawiając grającemu lub dyrygentowi.
Tempo można wyznaczać za pomocą:
wartości bezwzględnych mierzonych za pomocą metronomu,
słownych określeń w języku włoskim,
poprzez określenie czasu trwania utworu np. ca = 15 (cały utwór ma trwać około 15 minut).
Sposób pierwszy i trzeci wyznaczają tempo bezwzględne, drugi zaś tempo względne, które odczuwamy indywidualnie.
Forma muzyczna - to ogólna budowa utworu muzycznego, efekt współdziałania elementów muzycznych. Jest to środek realizacji wyrazu emocjonalnego dzieła muzycznego, za pomocą technik kompozytorskich. Każdy utwór, będąc dziełem niepowtarzalnym, pozostaje w różnym stosunku do formy, a w wielu utworach schematy formalne krzyżują się ze sobą (np. forma pieśni z rondem). Każdy twór kojarzony z daną formą jest nierozerwalnie związany z konkretnym środkiem wykonawczym (obsadą).
Forma organizuje mniejsze i większe części utworu i ustala zasady ich relacji i powtórzeń. Forma muzyczna niekiedy określa także charakter i nastrój muzyki. Wielkie formy muzyczne takie jak: sonata, symfonia czy koncert oraz opera zostały zainicjowane w baroku oraz rozwinięte i ostatecznie skodyfikowane w okresie klasycyzmu. W okresie romantyzmu, choć kompozytorzy dość ściśle trzymali się zasad tworzenia form muzycznych, można już zauważyć pewną dowolność w ich interpretacji. Okres romantyzmu jest czasem eksplozji tzw. małych form muzycznych, najczęściej fortepianowych, o bardzo indywidualnym charakterze (np. pieśń).
Klasyczne formy muzyczne zostały zburzone w muzyce współczesnej. Współcześnie często przez przekorę kompozytorów lub z powodu braku innych terminów klasyfikuje się utwory używając nazw klasycznych form, choć często nie mają one z nimi wiele wspólnego. Jest wiele podziałów form: można je dzielić ze względu na: ilość części, środki wykonawcze, fakturę, i inne.
Akustyka – dział fizyki i techniki obejmujący zjawiska związane z powstawaniem, propagacją i oddziaływaniem fal akustycznych. Ze względu na różnorodność działów akustyka jest obecnie traktowana jako nauka interdyscyplinarna obejmująca oprócz akustyki ogólnej, zajmującej się zagadnieniami podstawowymi, również szereg działów akustyki stosowanej, zajmujących się praktycznym zastosowaniem zjawisk akustycznych.
MP3, WAV, OGG - co jest lepsze ?
Stała przepływność (CBR)
Cecha (zwykle skompresowanego) strumienia danych multimedialnych (np. dźwięku, wideo) polegająca na zapisie określonego czasu nagrania zawsze przy pomocy tej samej liczby bitów, niezależnie od stopnia skomplikowania zapisywanych danych.
Rozwiązanie to jest proste i między innymi dlatego znajduje zastosowanie w streamowanych mediach, przy ograniczonej przepustowości kiedy istotna jest maksymalna, a nie średnia przepustowość. Nie jest optymalnym rozwiązaniem dla składowania danych multimedialnych - strumień może być niewystarczający przy złożonych partiach materiału, jednocześnie marnując się przy "jałowym biegu".
Zmienna przepływność (VBR)
Jest określeniem stosowanym w telekomunikacji oraz informatyce.
W odniesieniu do kodeków, zmienna przepływność oznacza zróżnicowanie ilości danych wyjściowych przypadających na poszczególne segmenty czasowe w zależności od złożoności danych wejściowych w tych segmentach. Celem tej metody kompresji danych jest utrzymanie stałej jakości sygnału wyjściowego, nie zaś stałej ilości danych przypadających na daną jednostkę czasu. Technika VBR jest preferowana w przypadku przechowywania danych (w odróżnieniu od streamingu, gdzie stosuje się raczej stałą przepływność) ze względu na bardziej efektywne wykorzystanie objętości danych - więcej miejsca przeznaczane jest na bardziej skomplikowane segmenty, mniej zaś na segmenty zawierające dane o mniejszej złożoności. Zmienna przepływność utrudnia kompresję i dekompresję, lecz daje lepszą jakość przy tej samej wielkości pliku.
Kodeki takie jak Vorbis i prawie wszystkie kodeki video stosują technikę zmiennej przepływności. Pliki MP3 mogą być kompresowane z użyciem techniki zarówno stałej, jak i zmiennej przepływności.
Kodek
Jest skrótem od "koder/dekoder", co oznacza urządzenie lub program zdolny do przekształcania strumienia danych lub sygnału. Kodeki mogą zmienić strumień danych w formę zakodowaną (często w celu transmisji, składowania lub zaszyfrowania) lub odzyskać (odkodować) strumień danych z formy zakodowanej, by umożliwić ich odtwarzanie bądź obróbkę. Kodeki są często używane w wideokonferencjach oraz strumieniowaniu obrazu lub dźwięku.
Na przykład wiele multimedialnych strumieni danych potrzebuje zawierać jednocześnie dane dźwiękowe i obraz oraz często metainformacje opisujące np. synchronizację dźwięku i obrazu. Każdy z tych trzech fragmentów strumienia danych może być opracowany przez oddzielne programy, sprzęt i procesy, lecz aby strumień danych multimedialnych był użyteczny, musi być połączony. Do tego właśnie służą kontenery multimedialne.
Kodeki są często mylone z kontenerami używanymi do przechowywania zakodowanego dźwięku i obrazu (np. ".ogg", ".mpg", ".avi", ".mov", ".mkv" itp).
Wysoka jakość (kompresja bezstratna)
FLAC
Lossless Audio
LPAC
Monkey's Audio
OptimFROG
Shorten (SHN)
TTA
WavPack
Windows Media Audio ProfessionalOgólne (wysoka lub średnia przepływność)
A/52 (Dolby Digital, AC-3)
AAC
Apple Lossless Encoding
ATRAC
Coherent Acoustics
MP1
MP2
MP3
Musepack
TwinVQ
Ogg, Vorbis
Windows Media AudioMowa (niska lub średnia szerokość strumienia danych, zoptymalizowana dla mowy)
ADPCM
G.711
G.723.1
G.729
GSM
HILN
SVOPC
Speex
Windows Media Audio Voice
FLAC (ang. Free Lossless Audio Codec) - format bezstratnej kompresji dźwięku z rodziny kodeków Ogg. Format ten jest rozwijany przez Xiph.Org Foundation, a jego wzorcowa implementacja jest Wolnym Oprogramowaniem.
W przeciwieństwie do stratnych kodeków dźwięku takich jak Vorbis, MP3 i AAC, kodek FLAC nie usuwa żadnych danych ze strumienia audio, dzięki czemu po dekompresji otrzymujemy dźwięk identyczny z pierwowzorem. Format FLAC jest obecnie obsługiwany przez większość oprogramowania służącego do edycji i odtwarzania dźwięku (czasami wymagana jest odpowiednia wtyczka).
29 stycznia 2003 Xiphophorus (obecnie Xiph.Org Foundation) przyjęła FLAC pod swój patronat. Są tam już m.in. Ogg Vorbis, Ogg Theora i Speex.
Kompresja FLAC:
brak utraty jakości
szybka kompresja
dekodowanie w czasie rzeczywistym (małe wymagania sprzętowe)
sprzętowe wsparcie odtwarzania
strumieniowość
metadane
odporność na błędyFLAC działa podobnie do formatu MP3, z tą różnicą, że należy do grupy kodeków bezstratnych. Wszystkie dane podlegające procesowi kompresji można odzyskać dokonując dekompresji - analogicznie jak w formacie ZIP. Jednak format FLAC został stworzony specjalnie do zmniejszania objętości plików dźwiękowych, dlatego przy kompresji tych plików możemy otrzymać dużo lepsze wyniki niż przy użyciu formatu ZIP (ZIP 10%-20%, FLAC 40%-60%). Kodeki stratnej kompresji mogą uzyskać stosunek kompresji nawet 90%, jednak jest to związane z usunięciem pewnych danych.
Kompresja FLAC wykorzystuje predykcję liniową - wartość pojedynczej próbki dźwięku jest przewidywana na podstawie wartości kilku wcześniejszych próbek, zapisywana jest tylko różnica między wartością rzeczywistą a obliczoną (różnice mają zwykle niewielkie wartości). Do zapisania różnic używa się kodów Rice'a - liczba bitów zależy od kodowanej wartości, tj. im mniejsza wartość, tym mniej bitów jest potrzebne.
WAV (ang. waveform audio format) — format plików dźwiękowych stworzony przez Microsoft oraz IBM. WAVE bazuje na formacie RIFF, poszerzając go o informacje o strumieniu audio, takie jak użyty kodek, częstotliwość próbkowania czy ilość kanałów. WAV podobnie jak RIFF został przewidziany dla komputerów IBM PC, toteż wszystkie zmienne zapisywane są w formacie little endian. Odpowiednikiem WAV dla komputerów Macintosh jest AIFF.
Mimo że pliki WAVE mogą być zapisane przy użyciu dowolnych kodeków audio, zazwyczaj stosuje się nieskompresowany format PCM, który powoduje, że pliki zajmują dużo miejsca (około 172 kB na sekundę dla jakości CD). Inną wadą formatu jest ograniczenie wielkości pliku do 4 GB, ze względu na 32-bitowe zmienne. Format WAV został częściowo wyparty przez formaty kompresji stratnej. Mimo to, dzięki swojej prostocie, nadal znajduje szerokie zastosowania. Wykorzystywany jest w edycji dźwięku oraz w przenośnych urządzeniach audio takich jak odtwarzacze i cyfrowe dyktafony.
AAC (ang. Advanced Audio Coding) - algorytm stratnej kompresji danych dźwiękowych, którego specyfikacja została opublikowana w roku 1997. Format AAC zaprojektowany został jako następca MP3, oferujący lepszą jakość dźwięku przy podobnym rozmiarze danych.
Kompresja AAC jest modularna i oferuje w standardowo cztery profile:
Low Complexity (LC) - najprostszy, najszerzej stosowany i odtwarzany przez wszystkie odtwarzacze obsługujące format AAC,
Main Profile (MAIN) - rozszerzenie LC,
Sample-Rate Scalable (SRS) lub Scalable Sample Rate (AAC-SSR) - zakres częstotliwości dzielony jest na cztery, kompresowane niezależnie pasma (podobnie jak w formacie ATRAC), jakość jest przez to nieco niższa niż pozostałych profili,
Long Term Prediction (LTP) - rozszerzenie MAIN wymagające mniejszej ilości obliczeń.
Usprawnienia względem MP3:
próbkowanie 8-96 kHz (MP3 16-48 kHz)
do 48 kanałów (MP3 2 kanały w standardzie MPEG-1 i 5.1 w standardzie MPEG-2)
skuteczniejszy i wydajniejszy
lepsze przenoszenie częstotliwości ponad 16 kHz
lepszy tryb kompresji sygnału stereofonicznego joint-stereo
Windows Media Audio (WMA) - format kompresji dźwięku stworzony przez Microsoft Corporation. W zamierzeniach producenta ma konkurować z formatem MP3.
Powodem stworzenia WMA mogły być konflikty patentowe z Fraunhofer Institute - twórcą formatu MP3, dotyczące dołączania kodeka MP3 do systemu Windows. Według Microsoftu WMA zapewnia jakość dźwięku znacznie lepszą niż MP3, a początkowo firma z Redmond twierdziła nawet, że WMA dorównuje jakości płyty CD przy bitrate równym 64 kb/s.
Niezależne testy odsłuchowe pokazały, że choć WMA przy bitrate 96 kb/s i niższym brzmi nieco lepiej niż MP3, to jednak przy wysokim bitrate oferuje zauważalnie gorszą jakość dźwięku. Kodek w żadnym wypadku nie dorównuje jakości płyty CD przy 64 kb/s.
Wraz z Windows Media Player 9 Microsoft zaprezentował nowe kodeki z rodziny WMA: WMA 9 Professional (obsługujący dźwięk wielokanałowy), WMA 9 Lossless (bezstratny) i WMA 9 Voice (zoptymalizowany do przesyłania głosu przy bardzo niskim bitrate). Wszystkie trzy nie są wstecznie kompatybilne.
MP3 (ang. MPEG-1/2 Audio Layer-3) to format stratnej kompresji dźwięku opierający się na zmodyfikowanej dyskretnej transformacie cosinusowej i używający modelu psychoakustycznego. Format został stworzony we Fraunhofer-Institut für Integrierte Schaltungen. Przy tworzeniu jego pierwszej implementacji wykorzystywany był m.in. utwór Suzanne Vegi Tom's Diner w celu dostosowania kompresji do brzmienia ludzkiego głosu. Pliki w tym formacie mają rozszerzenie .mp3.
Pierwotnie do kompresji MP3 stosowano Constant Bit Rate (CBR), czyli do każdej ramki używano tej samej liczby bitów. Współcześnie używa się częściej Variable Bit Rate (VBR) charakteryzującego się zmienną przepływnością w wybranym przedziale podczas kodowania.
CBR dostępne w MP3: 8, 16, 24, 32, 40s, 48, 56, 64, 80, 96, 112, 128, 160, 192, 224, 256 i 320 kb/s.
Dla dźwięku stereofonicznego format MP3 stosowane się tryby kompresji:
dual channel – w którym dźwięk jest zapisywany jako dwa odrębne kanały monofoniczne.
stereo (stereo mode 0) – w którym każda ramka zapisywana jest algorytmem left/right stereo.
joint stereo (stereo mode 1) – w którym dla każdej ramki wybierany jest najlepszy dla niej algorytm zapisu dźwięku stereo.Stosowanymi w kompresji MP3 algorytmami kodowania ramki dźwięku stereofonicznego są:
left/right stereo (simple stereo, independent channel) – w którym dźwięk w kanałach prawym i lewym jest kodowany niezależnie, może jednak zmieniać się liczba bitów przeznaczonych na każdy z kanałów. Efektywny dla ramek, w których oba kanały różnią się w dużym stopniu.
middle/side stereo – w którym sygnał stereo kodowany jest w postaci pary wartości oznaczających sumę (L+R) oraz różnicę (L-R) kanałów. Efektywny dla ramek, w których oba kanały przyjmują podobne wartości.
intensity stereo – w którym sygnał stereo dla niektórych (głównie wysokich) częstotliwości kodowany jest jako monofoniczna wartość uzupełniona o wektor określający kierunek, z którego dochodzi dźwięk. W praktyce stosowany tylko przy niskiej przepływności (poniżej 80 kbps). Niektóre enkodery (np. LAME) w ogóle nie stosują tego algorytmu.
LAME - program typu open source do kompresji dźwięku do formatu MP3 (MPEG-1,2,2.5 audio layer 3). Nazwa LAME to rekurencyjny akronim od LAME Ain't an Mp3 Encoder. Uznawany jest za enkoder oferujący najlepszą jakość plików MP3, co potwierdza się w wielu testach odsłuchowych kodeków MP3.[1] Najnowsza wersja programu z 22 września 2008 roku to wersja 3.98.2[2]
OGG to format kontenera strumieni danych, popularyzowany przez fundację Xiph.org, stworzony by wspierać inicjatywy związane z rozwojem wolnego oprogramowania do kodowania i dekodowania multimediów.
Często spotykany zapis wielkimi literami „OGG” jest nieprawidłowy.[potrzebne źródło]
Jest to także nazwa rodziny kodeków, co powoduje częste nieporozumienia: np. film zapisany w kontenerze AVI może zawierać strumień dźwięku Vorbis, a w kontenerze Ogg może znajdować się strumień dźwięku w formacie MP3 i obraz kodowany jako DivX/XviD.
Kontener Ogg może zawierać wiele multipleksowanych strumieni dźwięku, obrazu i napisów. Zgodnie ze specyfikacją pliki audio zawierające muzykę mają rozszerzenie .oga, pliki wideo rozszerzenie .ogv, a aplikacje zawarte w tym kontenerze rozszerzenie .ogx. Dla kontenera zawierającego tylko dźwięk w formacie Vorbis używa się rozszerzenia .ogg .
Większość definicji pochodzi z wikipedii...
Utwór muzyczny – jednolita kompozycja muzyczna złożona z: rytmu i metrum, melodii, harmonii, barwy dźwięku, dynamiki, agogiki oraz budowy formalnej, przeznaczona do wykonania lub odtwarzania, najczęściej posiadająca autora(ów). Utwór muzyczny może przyjąć formę tylko muzyczną lub słowno-muzyczną w przypadku, gdy w utworze wykorzystano tekst.
Utwory muzyczne często oparte są o temat muzyczny (leitmotiv) stanowiący podstawę, wokół której budowana jest cała kompozycja.
Ukończony utwór muzyczny w zależności od użytych środków kompozytorskich jest bliższym lub dalszym przedstawicielem określonej formy muzycznej.
Remiks – utwór muzyczny, który powstał dzięki przerobieniu innego utworu. W odróżnieniu od covera, remiks zwykle zawiera sample, czyli kawałki oryginalnego utworu.
Często najważniejszą zmianą słyszalną w zremiksowanym utworze jest zmiana stylu muzycznego oryginalnego utworu na inny. Istnieją różne sposoby remiksowania oryginalnego utworu, zależności od gatunku muzycznego, do którego remiks będzie się klasyfikował. Hip hopowe remiksy bazujące na utworach z innych gatunków najczęściej posiadają zmieniony podkład (beat), w elektronicznej muzyce tanecznej najczęściej zmianie ulega warstwa basowa, aby remiks nadawał się do grania w klubach i tańczenia.
Cover – nowa aranżacja istniejącego utworu muzycznego odtwarzana przez wykonawcę, który nie jest jego pierwotnym autorem.
Aż do początku lat 60. XX wieku wykonywanie coverów było podstawową formą działalności wykonawców rockowych, a utwory były w znacznej części pisane przez kompozytorów, którzy sami ich nie wykonywali. Czasami covery w nowych interpretacjach zyskują znacznie większą popularność i uznanie od piosenek oryginalnych (np. kompozycja The Beatles With a Little Help from My Friends w wykonaniu Joe Cockera, lub utwór Nine Inch Nails Hurt przerobiony przez Johnny'ego Casha).
Singel - w muzyce krótkie wydawnictwo zawierające jeden lub więcej utworów zwykle zapowiadające i promujące album.
Album – wydawnictwo muzyczne zawierające nagrania muzyczne na płycie długogrającej longplay (LP) lub dysku kompaktowym (CD).
Dawniej nazywane po prostu płytami lub longplejami wydawnictwa zaczęto określać tą nazwą, gdy okładki płyt stały się bardziej wyrafinowane graficznie i zawierały cztery, a niekiedy więcej stron wypełnionych grafiką, zdjęciami, tekstami piosenek itp. Z czasem nazwa album została rozciągnięta na wszystkie wydawnictwa muzyczne zawierające nagrania.
Mash-up – umiejętne połączenie ze sobą dwóch (lub więcej) piosenek w celu osiągnięcia nowej, spójnej kompozycji. Ich autorzy wykorzystują zazwyczaj różne gatunki muzyki, studyjne produkcje.
Bootleg - angielski termin oznaczający nagranie muzyczne rozpowszechniane bez zgody autora; nagranie pirackie. Wielu fanów do określenia nielegalnych nagrań z koncertów używa terminu ROIO - Records of Illegitimate/Indeterminate Origin czyli "nagrania o nielegalnym/nieokreślonym pochodzeniu".
Określenia tego używa się też w innych dziedzinach, np. w odniesieniu do oprogramowania komputerowego (np. nieoficjalnych lub pirackich wersji programów możliwych do uruchomienia np. w emulatorach itp.).
DODATKOWE:
Rytm - jeden z elementów dzieła muzycznego, odpowiedzialny za organizację czasowego przebiegu utworu.
Cechą rytmu jest zróżnicowanie dźwięków pod względem długości. Dźwięki mogą być akcentowane lub nie. Za pomocą metrum organizowane są w grupy metryczne, z czego wynika regularność rozłożenia akcentów. Metrum zatem porządkuje rytm w utworze.
Pierwotnie rytm był monotoniczny. Z czasem wytworzyły się dwa typy rytmiki:
izometria - rytm miarowy, dominujący w Afryce;
rytm ataktyczny - nierównomierny, zależny od wykonawcy.
Następnie nastąpiła organizacja rytmu, z której wywodzi się takt.
Melodia - jeden z elementów dzieła muzycznego, będący szeregiem dźwięków o zmieniającej się wysokości. Dźwięki te muszą następować po sobie w logicznym porządku. Sama melodia jest powiązana przede wszystkim z rytmem. Wiąże się również z elementami ekspresji muzycznej: dynamiką i artykulacją, z następstw dźwięków wynikają połączenia harmoniczne.
Melodia zwykle związana jest z jedną, określoną tonacją i używa dźwięków do niej należących.
Melodia może być wokalna lub instrumentalna i zwykle jest dostosowana do zakresu i charakteru głosu lub możliwości technicznych instrumentu muzycznego.
Melodia może być prosta lub ozdobna. Uszeregowanie melodyczne dźwięków w oderwaniu od czasu ich trwania nazywane jest meliką.
Harmonia - jeden z podstawowych elementów dzieła muzycznego; dotyczy współbrzmienia dźwięków i ich połączeń uporządkowanych według określonych reguł. Rozróżnia się harmonię klasyczną, harmonię jazzową, harmonię serialną, harmonię dodekafoniczną.
Artykulacja – jeden z elementów dzieła muzycznego określający sposób wydobycia i kształtowania dźwięku. W skład artykulacji wchodzi także frazowanie. Artykulacja nadaje utworowi muzycznemu odpowiedni wyraz i dopełnia go pod względem technicznym.
Istnieje szereg określeń artykulacyjnych, niektóre z nich mają charakter uniwersalny, inne są charakterystyczne dla danego instrumentu.
Dynamika - jeden z elementów dzieła muzycznego, określający natężenie dźwięku muzycznego, mierzonego w decybelach.
Większość instrumentów muzycznych cec***e się możliwościami wydobycia dźwięków o zróżnicowanej głośności.
Dobór natężenia dźwięku w dużej mierze zależy od interpretacji i od umiejętności technicznych. Na przykład kontrastowanie pomiędzy pp i ppp wymaga dobrego opanowania instrumentu i jest niezwykle trudne dla początkujących instrumentalistów. Podobnie wydobycie fff wymaga często użycia znacznej siły, ale przy zachowaniu nadal mieszczącej się w granicach percepcji muzycznej barwy dźwięku.
Cały utwór może być skomponowany w tym samym odcieniu dynamicznym lub dynamika może być zmienna w czasie. Zmiany dynamiczne mogą być raptowne lub następować stopniowo. Stopniowy wzrost dynamiki dźwięku zaznaczany jest graficznie lub słownie: crescendo, jego przeciwieństwo, stopniowy spadek dynamiki to diminuendo (lub: decrescendo). Nagłe zmiany dynamiczne, często ograniczające się do jednej nuty, zaznaczane są akcentem, wyrażanym graficznie lub słownie, np. sf (sforzato, wym.: sforcato).
fff (fortissimo possibile) możliwie najgłośniej
ff (fortissimo) bardzo głośno
f (forte) głośno
mf (mezzo forte) dość głośno
mp (mezzo piano) dość cicho
p (piano) cicho
pp (pianissimo) bardzo cicho
ppp (pianissimo possibile) możliwie najciszej
Kolorystyka - jest jednym z elementów dzieła muzycznego, który wiąże się ze środkami wykonawczymi utworu. Pozwala na dostrzeganie różnic między dźwiękami o tej samej wysokości zaśpiewanymi lub zagranymi przez różne instrumenty lub głosy.
Na jakość brzmienia utworu wpływa artykulacja, czyli sposób wydobywania i łączenia dźwięków, zestawienie instrumentów (głosów), ich ilość, rejestr w jakim są używane, dynamika, rodzaje stosowanych współbrzmień i połączeń harmonicznych.
Określenia dotyczące kolorystyki nie są pojęciami formalnymi, lecz branymi z języka potocznego, i tak kolorystyka może być np.: delikatna, bogata, jasna, pełna, łagodna, spokojna, wesoła, skontrastowana, wyrafinowana, mroczna, zgaszona, hałaśliwa, subtelna, toporna, itp.
Kolorystyka jest, obok interpretacji, jednym z najważniejszych elementów wyrazu utworu (czyli jego nastroju i przekazywanych treści). Szczególnie duże znaczenie kolorystyka ma w muzyce dźwiękonaśladowczej, ilustracyjnej oraz programowej.
Tempo (agogika) – jeden z elementów dzieła muzycznego oznaczający, jak szybko utwór ma być wykonany. Tradycyjnie tempo określa się włoskimi nazwami, które związane ze sposobem wykonania utworu, opisują tempo w sposób przybliżony.
W różnych szkołach i w różnych okresach historycznych różnie je interpretowano. Ściślejsze określenie tempa stało się możliwe od czasu wynalezienia metronomu. Rzadko jednak podaje się ścisłą częstość, raczej przedział częstości, interpretację zostawiając grającemu lub dyrygentowi.
Tempo można wyznaczać za pomocą:
wartości bezwzględnych mierzonych za pomocą metronomu,
słownych określeń w języku włoskim,
poprzez określenie czasu trwania utworu np. ca = 15 (cały utwór ma trwać około 15 minut).
Sposób pierwszy i trzeci wyznaczają tempo bezwzględne, drugi zaś tempo względne, które odczuwamy indywidualnie.
Forma muzyczna - to ogólna budowa utworu muzycznego, efekt współdziałania elementów muzycznych. Jest to środek realizacji wyrazu emocjonalnego dzieła muzycznego, za pomocą technik kompozytorskich. Każdy utwór, będąc dziełem niepowtarzalnym, pozostaje w różnym stosunku do formy, a w wielu utworach schematy formalne krzyżują się ze sobą (np. forma pieśni z rondem). Każdy twór kojarzony z daną formą jest nierozerwalnie związany z konkretnym środkiem wykonawczym (obsadą).
Forma organizuje mniejsze i większe części utworu i ustala zasady ich relacji i powtórzeń. Forma muzyczna niekiedy określa także charakter i nastrój muzyki. Wielkie formy muzyczne takie jak: sonata, symfonia czy koncert oraz opera zostały zainicjowane w baroku oraz rozwinięte i ostatecznie skodyfikowane w okresie klasycyzmu. W okresie romantyzmu, choć kompozytorzy dość ściśle trzymali się zasad tworzenia form muzycznych, można już zauważyć pewną dowolność w ich interpretacji. Okres romantyzmu jest czasem eksplozji tzw. małych form muzycznych, najczęściej fortepianowych, o bardzo indywidualnym charakterze (np. pieśń).
Klasyczne formy muzyczne zostały zburzone w muzyce współczesnej. Współcześnie często przez przekorę kompozytorów lub z powodu braku innych terminów klasyfikuje się utwory używając nazw klasycznych form, choć często nie mają one z nimi wiele wspólnego. Jest wiele podziałów form: można je dzielić ze względu na: ilość części, środki wykonawcze, fakturę, i inne.
Akustyka – dział fizyki i techniki obejmujący zjawiska związane z powstawaniem, propagacją i oddziaływaniem fal akustycznych. Ze względu na różnorodność działów akustyka jest obecnie traktowana jako nauka interdyscyplinarna obejmująca oprócz akustyki ogólnej, zajmującej się zagadnieniami podstawowymi, również szereg działów akustyki stosowanej, zajmujących się praktycznym zastosowaniem zjawisk akustycznych.
MP3, WAV, OGG - co jest lepsze ?
Stała przepływność (CBR)
Cecha (zwykle skompresowanego) strumienia danych multimedialnych (np. dźwięku, wideo) polegająca na zapisie określonego czasu nagrania zawsze przy pomocy tej samej liczby bitów, niezależnie od stopnia skomplikowania zapisywanych danych.
Rozwiązanie to jest proste i między innymi dlatego znajduje zastosowanie w streamowanych mediach, przy ograniczonej przepustowości kiedy istotna jest maksymalna, a nie średnia przepustowość. Nie jest optymalnym rozwiązaniem dla składowania danych multimedialnych - strumień może być niewystarczający przy złożonych partiach materiału, jednocześnie marnując się przy "jałowym biegu".
Zmienna przepływność (VBR)
Jest określeniem stosowanym w telekomunikacji oraz informatyce.
W odniesieniu do kodeków, zmienna przepływność oznacza zróżnicowanie ilości danych wyjściowych przypadających na poszczególne segmenty czasowe w zależności od złożoności danych wejściowych w tych segmentach. Celem tej metody kompresji danych jest utrzymanie stałej jakości sygnału wyjściowego, nie zaś stałej ilości danych przypadających na daną jednostkę czasu. Technika VBR jest preferowana w przypadku przechowywania danych (w odróżnieniu od streamingu, gdzie stosuje się raczej stałą przepływność) ze względu na bardziej efektywne wykorzystanie objętości danych - więcej miejsca przeznaczane jest na bardziej skomplikowane segmenty, mniej zaś na segmenty zawierające dane o mniejszej złożoności. Zmienna przepływność utrudnia kompresję i dekompresję, lecz daje lepszą jakość przy tej samej wielkości pliku.
Kodeki takie jak Vorbis i prawie wszystkie kodeki video stosują technikę zmiennej przepływności. Pliki MP3 mogą być kompresowane z użyciem techniki zarówno stałej, jak i zmiennej przepływności.
Kodek
Jest skrótem od "koder/dekoder", co oznacza urządzenie lub program zdolny do przekształcania strumienia danych lub sygnału. Kodeki mogą zmienić strumień danych w formę zakodowaną (często w celu transmisji, składowania lub zaszyfrowania) lub odzyskać (odkodować) strumień danych z formy zakodowanej, by umożliwić ich odtwarzanie bądź obróbkę. Kodeki są często używane w wideokonferencjach oraz strumieniowaniu obrazu lub dźwięku.
Na przykład wiele multimedialnych strumieni danych potrzebuje zawierać jednocześnie dane dźwiękowe i obraz oraz często metainformacje opisujące np. synchronizację dźwięku i obrazu. Każdy z tych trzech fragmentów strumienia danych może być opracowany przez oddzielne programy, sprzęt i procesy, lecz aby strumień danych multimedialnych był użyteczny, musi być połączony. Do tego właśnie służą kontenery multimedialne.
Kodeki są często mylone z kontenerami używanymi do przechowywania zakodowanego dźwięku i obrazu (np. ".ogg", ".mpg", ".avi", ".mov", ".mkv" itp).
Wysoka jakość (kompresja bezstratna)
FLAC
Lossless Audio
LPAC
Monkey's Audio
OptimFROG
Shorten (SHN)
TTA
WavPack
Windows Media Audio ProfessionalOgólne (wysoka lub średnia przepływność)
A/52 (Dolby Digital, AC-3)
AAC
Apple Lossless Encoding
ATRAC
Coherent Acoustics
MP1
MP2
MP3
Musepack
TwinVQ
Ogg, Vorbis
Windows Media AudioMowa (niska lub średnia szerokość strumienia danych, zoptymalizowana dla mowy)
ADPCM
G.711
G.723.1
G.729
GSM
HILN
SVOPC
Speex
Windows Media Audio Voice
FLAC (ang. Free Lossless Audio Codec) - format bezstratnej kompresji dźwięku z rodziny kodeków Ogg. Format ten jest rozwijany przez Xiph.Org Foundation, a jego wzorcowa implementacja jest Wolnym Oprogramowaniem.
W przeciwieństwie do stratnych kodeków dźwięku takich jak Vorbis, MP3 i AAC, kodek FLAC nie usuwa żadnych danych ze strumienia audio, dzięki czemu po dekompresji otrzymujemy dźwięk identyczny z pierwowzorem. Format FLAC jest obecnie obsługiwany przez większość oprogramowania służącego do edycji i odtwarzania dźwięku (czasami wymagana jest odpowiednia wtyczka).
29 stycznia 2003 Xiphophorus (obecnie Xiph.Org Foundation) przyjęła FLAC pod swój patronat. Są tam już m.in. Ogg Vorbis, Ogg Theora i Speex.
Kompresja FLAC:
brak utraty jakości
szybka kompresja
dekodowanie w czasie rzeczywistym (małe wymagania sprzętowe)
sprzętowe wsparcie odtwarzania
strumieniowość
metadane
odporność na błędyFLAC działa podobnie do formatu MP3, z tą różnicą, że należy do grupy kodeków bezstratnych. Wszystkie dane podlegające procesowi kompresji można odzyskać dokonując dekompresji - analogicznie jak w formacie ZIP. Jednak format FLAC został stworzony specjalnie do zmniejszania objętości plików dźwiękowych, dlatego przy kompresji tych plików możemy otrzymać dużo lepsze wyniki niż przy użyciu formatu ZIP (ZIP 10%-20%, FLAC 40%-60%). Kodeki stratnej kompresji mogą uzyskać stosunek kompresji nawet 90%, jednak jest to związane z usunięciem pewnych danych.
Kompresja FLAC wykorzystuje predykcję liniową - wartość pojedynczej próbki dźwięku jest przewidywana na podstawie wartości kilku wcześniejszych próbek, zapisywana jest tylko różnica między wartością rzeczywistą a obliczoną (różnice mają zwykle niewielkie wartości). Do zapisania różnic używa się kodów Rice'a - liczba bitów zależy od kodowanej wartości, tj. im mniejsza wartość, tym mniej bitów jest potrzebne.
WAV (ang. waveform audio format) — format plików dźwiękowych stworzony przez Microsoft oraz IBM. WAVE bazuje na formacie RIFF, poszerzając go o informacje o strumieniu audio, takie jak użyty kodek, częstotliwość próbkowania czy ilość kanałów. WAV podobnie jak RIFF został przewidziany dla komputerów IBM PC, toteż wszystkie zmienne zapisywane są w formacie little endian. Odpowiednikiem WAV dla komputerów Macintosh jest AIFF.
Mimo że pliki WAVE mogą być zapisane przy użyciu dowolnych kodeków audio, zazwyczaj stosuje się nieskompresowany format PCM, który powoduje, że pliki zajmują dużo miejsca (około 172 kB na sekundę dla jakości CD). Inną wadą formatu jest ograniczenie wielkości pliku do 4 GB, ze względu na 32-bitowe zmienne. Format WAV został częściowo wyparty przez formaty kompresji stratnej. Mimo to, dzięki swojej prostocie, nadal znajduje szerokie zastosowania. Wykorzystywany jest w edycji dźwięku oraz w przenośnych urządzeniach audio takich jak odtwarzacze i cyfrowe dyktafony.
AAC (ang. Advanced Audio Coding) - algorytm stratnej kompresji danych dźwiękowych, którego specyfikacja została opublikowana w roku 1997. Format AAC zaprojektowany został jako następca MP3, oferujący lepszą jakość dźwięku przy podobnym rozmiarze danych.
Kompresja AAC jest modularna i oferuje w standardowo cztery profile:
Low Complexity (LC) - najprostszy, najszerzej stosowany i odtwarzany przez wszystkie odtwarzacze obsługujące format AAC,
Main Profile (MAIN) - rozszerzenie LC,
Sample-Rate Scalable (SRS) lub Scalable Sample Rate (AAC-SSR) - zakres częstotliwości dzielony jest na cztery, kompresowane niezależnie pasma (podobnie jak w formacie ATRAC), jakość jest przez to nieco niższa niż pozostałych profili,
Long Term Prediction (LTP) - rozszerzenie MAIN wymagające mniejszej ilości obliczeń.
Usprawnienia względem MP3:
próbkowanie 8-96 kHz (MP3 16-48 kHz)
do 48 kanałów (MP3 2 kanały w standardzie MPEG-1 i 5.1 w standardzie MPEG-2)
skuteczniejszy i wydajniejszy
lepsze przenoszenie częstotliwości ponad 16 kHz
lepszy tryb kompresji sygnału stereofonicznego joint-stereo
Windows Media Audio (WMA) - format kompresji dźwięku stworzony przez Microsoft Corporation. W zamierzeniach producenta ma konkurować z formatem MP3.
Powodem stworzenia WMA mogły być konflikty patentowe z Fraunhofer Institute - twórcą formatu MP3, dotyczące dołączania kodeka MP3 do systemu Windows. Według Microsoftu WMA zapewnia jakość dźwięku znacznie lepszą niż MP3, a początkowo firma z Redmond twierdziła nawet, że WMA dorównuje jakości płyty CD przy bitrate równym 64 kb/s.
Niezależne testy odsłuchowe pokazały, że choć WMA przy bitrate 96 kb/s i niższym brzmi nieco lepiej niż MP3, to jednak przy wysokim bitrate oferuje zauważalnie gorszą jakość dźwięku. Kodek w żadnym wypadku nie dorównuje jakości płyty CD przy 64 kb/s.
Wraz z Windows Media Player 9 Microsoft zaprezentował nowe kodeki z rodziny WMA: WMA 9 Professional (obsługujący dźwięk wielokanałowy), WMA 9 Lossless (bezstratny) i WMA 9 Voice (zoptymalizowany do przesyłania głosu przy bardzo niskim bitrate). Wszystkie trzy nie są wstecznie kompatybilne.
MP3 (ang. MPEG-1/2 Audio Layer-3) to format stratnej kompresji dźwięku opierający się na zmodyfikowanej dyskretnej transformacie cosinusowej i używający modelu psychoakustycznego. Format został stworzony we Fraunhofer-Institut für Integrierte Schaltungen. Przy tworzeniu jego pierwszej implementacji wykorzystywany był m.in. utwór Suzanne Vegi Tom's Diner w celu dostosowania kompresji do brzmienia ludzkiego głosu. Pliki w tym formacie mają rozszerzenie .mp3.
Pierwotnie do kompresji MP3 stosowano Constant Bit Rate (CBR), czyli do każdej ramki używano tej samej liczby bitów. Współcześnie używa się częściej Variable Bit Rate (VBR) charakteryzującego się zmienną przepływnością w wybranym przedziale podczas kodowania.
CBR dostępne w MP3: 8, 16, 24, 32, 40s, 48, 56, 64, 80, 96, 112, 128, 160, 192, 224, 256 i 320 kb/s.
Dla dźwięku stereofonicznego format MP3 stosowane się tryby kompresji:
dual channel – w którym dźwięk jest zapisywany jako dwa odrębne kanały monofoniczne.
stereo (stereo mode 0) – w którym każda ramka zapisywana jest algorytmem left/right stereo.
joint stereo (stereo mode 1) – w którym dla każdej ramki wybierany jest najlepszy dla niej algorytm zapisu dźwięku stereo.Stosowanymi w kompresji MP3 algorytmami kodowania ramki dźwięku stereofonicznego są:
left/right stereo (simple stereo, independent channel) – w którym dźwięk w kanałach prawym i lewym jest kodowany niezależnie, może jednak zmieniać się liczba bitów przeznaczonych na każdy z kanałów. Efektywny dla ramek, w których oba kanały różnią się w dużym stopniu.
middle/side stereo – w którym sygnał stereo kodowany jest w postaci pary wartości oznaczających sumę (L+R) oraz różnicę (L-R) kanałów. Efektywny dla ramek, w których oba kanały przyjmują podobne wartości.
intensity stereo – w którym sygnał stereo dla niektórych (głównie wysokich) częstotliwości kodowany jest jako monofoniczna wartość uzupełniona o wektor określający kierunek, z którego dochodzi dźwięk. W praktyce stosowany tylko przy niskiej przepływności (poniżej 80 kbps). Niektóre enkodery (np. LAME) w ogóle nie stosują tego algorytmu.
LAME - program typu open source do kompresji dźwięku do formatu MP3 (MPEG-1,2,2.5 audio layer 3). Nazwa LAME to rekurencyjny akronim od LAME Ain't an Mp3 Encoder. Uznawany jest za enkoder oferujący najlepszą jakość plików MP3, co potwierdza się w wielu testach odsłuchowych kodeków MP3.[1] Najnowsza wersja programu z 22 września 2008 roku to wersja 3.98.2[2]
OGG to format kontenera strumieni danych, popularyzowany przez fundację Xiph.org, stworzony by wspierać inicjatywy związane z rozwojem wolnego oprogramowania do kodowania i dekodowania multimediów.
Często spotykany zapis wielkimi literami „OGG” jest nieprawidłowy.[potrzebne źródło]
Jest to także nazwa rodziny kodeków, co powoduje częste nieporozumienia: np. film zapisany w kontenerze AVI może zawierać strumień dźwięku Vorbis, a w kontenerze Ogg może znajdować się strumień dźwięku w formacie MP3 i obraz kodowany jako DivX/XviD.
Kontener Ogg może zawierać wiele multipleksowanych strumieni dźwięku, obrazu i napisów. Zgodnie ze specyfikacją pliki audio zawierające muzykę mają rozszerzenie .oga, pliki wideo rozszerzenie .ogv, a aplikacje zawarte w tym kontenerze rozszerzenie .ogx. Dla kontenera zawierającego tylko dźwięk w formacie Vorbis używa się rozszerzenia .ogg .
Większość definicji pochodzi z wikipedii...